راهکاری برای حفظ سازه های تاریخی و سازه های موجود در مقابل امواج و اثرات زلزله
به گزارش هوا فضا، تعدادی از پژوهشگران دانشگاه صنعتی شریف به رهبری دکتر علی بخشی، فناوری جدا ساز لرزه ای را در کشور توسعه دادند که می تواند علاوه بر آن که سازه های موجود و سازه های درحال ساخت را در مقابل امواج ناشی از زلزله حفاظت کند، میتوان از این تکنولوژی بعنوان تکنیک مناسب برای مقاوم سازی سازه های تاریخی و قدیمی هم استفاده نمود.
دکتر علی بخشی در گفت و گو با ایسنا، کاهش اثرات امواج زلزله بر روی سازه ها را ایده ای می داند که با روشهای فنی مختلفی از جانب محققان در طول چند دهه توسعه یافته و هم اکنون در خیلی از کشورهای دنیا کاربردی شده است؛ بگونه ای که کشوری مانند ژاپن که در رده کشورهای زلزله خیز دنیا قرار گرفته، چندین سال است که کاربرد فناوری جدا سازها در اماکنی مانند بیمارستان ها الزامی است تا این سازه ها در هنگام وقوع زلزله بدون وقفه، فعالیتهای خویش را ادامه دهند.
بخشی خاطرنشان کرد: من از سال ۸۳ که از ژاپن به کشور بازگشتم، با همکاری یک تیم پژوهشی در این حوزه فعال شدیم تا بتوانیم فناوری جدا ساز لرزه ای را در سطح دانش روز دنیا در کشور توسعه دهیم. یافته هایی که تابحال به دست آوردیم در مجلات معتبر دنیا انتشار یافته است ضمن آنکه درصدد بومی سازی این دانش هستیم.
تمرکز تحقیقات دکتر علی بخشی عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی شریف و مجری طرح و تیمش در مورد طراحی و ساخت جداسازهای لرزه ای است؛ فناوری که به قول وی می تواند اثر، انرژی و امواج زلزله که جز امواج مخرب به حساب می آید، را از سازه ها، ساختمان ها و پل ها و کلیه سازه های مسکونی و مهم کم کند.
بر این اساس تحقیقات این گروه در دانشکده مهندسی عمران و مرکز تحقیقات مهندسی زلزله دانشگاه صنعتی شریف در مورد "جداسازهای الستومری" متمرکز شده است. الاستومر نوعی لاستیک با میرایی بالا است. از آنجاییکه تحقیقات این گروه فناورانه بر روی افزایش طول عمر جدا سازها است، مطالعات زیادی در این حوزه در دستور کار این تیم قرار دارد.
بخشی یکی از ضعف های لاستیک ها بخصوص لاستیک طبیعی را طول عمر آنها عنوان نمود و خاطرنشان کرد: این مواد در مقابل اکسیداسیون ناشی از ازون و UV، خواص آنها تغییر می کند؛ چون که بر اثر اکسیداسیون، ترک هایی در آنها ایجاد می شود، در نتیجه لاستیک مورد استفاده در جداسازها، خواص مورد انتظار را از دست خواهند داد و ما در این حوزه توفیقاتی را به دست آورده ایم.
استفاده از فیبر پلی آمید
مجری طرح به جزئیات این طرح اشاره نمود و اضافه کرد: صفحات این جداسازها از جنس فولاد هستند و ما در این تحقیقات برای نخستین بار به جای این صفحات فولادی، از فیبر پلی آمید بهره بردیم. فیبر پلی آمید نوعی الیاف است که قادر هستند میرایی بالاتری را برای جداسازها فراهم نمایند.
به نقل از ایشان، بر مبنای تکنیکی که برای این منظور با همکاری یکی از شرکتهای فناور استفاده شد، الیاف پلی آمید پوشش داده و به همراه سایر اجزا در داخل دستگاه پرس قرار می گیرد تا تحت فشار و دمای مشخص قرار گیرد تا در طول مدت زمان معینی، فرایند پرس بر روی آن صورت گیرد.
این عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی شریف تولید جداسازها را در فاز تولید صنعتی دانست و خاطرنشان کرد: قیمت این محصول کمتر از نمونه های خارجی است و از لحاظ کیفی هم بر مبنای فناوری های روز دنیا است.
نجات بافت تاریخی خشتی و گلی با به روزترین فناوری دنیا
دکتر بخشی یکی از کاربردهای جداسازهای ساخته شده را برای ساختمان های بخصوص قدیمی و تاریخی دانست و تصریح کرد: این جدا سازها بر روی پی، در زیر ستون ها قرار می گیرند ازاین رو این فناوری بعنوان یکی از فناوری های قابل اطمینان برای مقام سازی سازه های قدیمی و تاریخی به حساب می آید.
وی خاطرنشان کرد که برای نصب جداسازها در سازه ها، ابتدا ستون ها برش داده می شود و جداسازها در زیر ستون ها قرار می گیرند و زمانی که کل ستون ها مجهز به جداسازها شد، میتوان از مقاوم سازی سازه ها در مقابل مخاطرات مطمئن بود.
بخشی افزود: در کشور نیوزیلند بعنوان یک کشور لرزه خیز، یک کتابخانه در حین استفاده، مبادرت به نصب جدا سازها شد بدون این که تعطیلی در این کتابخانه صورت گیرد. بر این اساس در مورد مقاوم سازی سازه های تاریخی به جرات میتوان اظهار داشت که راهی به غیر از کاربرد جداسازها وجود ندارد.
بخشی تصریح کرد: جداسازها برای مقاوم سازی سازه های تاریخی خشت و گِلی کاربرد دارد و استفاده از این تکنولوژی در سازه های تاریخی، باعث صدمه به این ساختمان ها نخواهد شد.
ایمنی مورد انتظار از جداسازها
عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی شریف ایمنی سازه ها را به ۳ سطح "پیشگیری از فروریزش" بعنوان پایین ترین سطح ایمنی، "ایمنی جانی" و "کارایی بدون وقفه" طبقه بندی کرد.
وی افزود: کارایی بدون وقفه بالاترین سطح ایمین یک سازه است؛ چون که به هنگام وقوع زلزله، سازه می تواند مورد بهره برداری قرار گیرد. در چنین سطح ایمنی اگر در بیمارستانی در حین عمل جراحی، زلزله بزرگی رخ دهد، خللی در روند عمل ایجاد نخواهد شد.
بخشی در انتها با اشاره به اینکه این امر بخصوص در مواقع بحران خیلی مهم است که بیمارستان ها و مراکز امدادی کارایی خویش را از دست ندهند، اظهار داشت: تحقیقات نشان می دهند که بالاترین سطح ایمنی تنها با روشهای فنی این چنینی می تواند تامین گردد. جداسازها قادر هستند سطح ایمنی سازه ها را به بالاترین سطح ایمنی ممکن، ارتقا دهند.
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب