رحیمی در تشریح وضعیت علمی كشور:
برای هر متقاضی دانشگاه حداقل 1صندلی داریم
به گزارش هوا فضا معاون پژوهش و فناوری وزارت علوم با اعلان اینکه آمارهای پیشرفت کشور در علوم مختلف، طی سالهای اخیر سبب مباهات است، اظهار داشت: مرجعیت علمی را باید در حوزه پژوهش جستجو نماییم.
به گزارش هوا فضا به نقل از ایسنا، دکتر غلامحسین رحیمی ضمن تشریح وضعیت علمی کشور طی سالهای بعد از انقلاب و خصوصاً در چند سال اخیر، ارتقای علمی ایران از رتبه ۵ به رتبه ۱ منطقه، صعود به رتبه ۱۶ از رتبه ۵۸ در حوزه نانو، ارتقا از رتبه ۵۲ به رتبه ۱۷ جهان در علوم بیوشیمی و زیست ملکولی را همچون پیشرفت های قابل ارائه بیان کرد.
وی با اعلان اینکه حوزه آموزش عالی را باید به دو بخش تقسیم نماییم، یکی آنچه که ما بعنوان آموزش عالی می شناسیم و دیگری آنچه که به بخش پژوهش و تحقیق متعلق می باشد، اظهار داشت: البته حوزه سومی هم داریم که آن هم توسعه فناوری مبتنی بر علم است و اصولاً مقداری متفاوت می باشد. در حوزه آموزش عالی به دو نکته اشاره می کنم. تعداد دانشجویان درسال ۱۳۶۰ زیر ۱۸۰ هزار نفر بود که این میزان در سالهای ۹۲ و ۹۳ به حدود ۴ میلیون و ۸۰۰ هزار نفر رسید. الان ما برای هر متقاضی حداقل یک صندلی داریم یعنی اگر کسی در هر نقطه از کشور بخواهد وارد آموزش عالی شود حتما برایش یک صندلی وجود و نکته مهم تر اینکه کشور هر نیازی به دانش آموخته دانشگاهی داشته باشد، سیستم آموزش عالی کشور آن نیاز را پاسخ می دهد یعنی در شرایطی هستیم که موسسات آموزش عالی در گستره عموم شهرستان های کشور وجود دارد و نمی توان شهرستانی را نام برد که در آنجا حداقل یک موسسات آموزش عالی نداشته باشیم؛ در نتیجه اگر جوانان هر شهرستانی بخواهند در شهرستان خود ادامه تحصیل در سطح آموزش عالی دهند، این شرایط برایشان برقرار است.
وی اشاره کرد: حدود ۳۰ سال قبل اگر می خواستیم برای دانشگاه های کشور تامین استاد نماییم حتما باید دانش آموخته دوره کارشناسی را به خارج از کشور می فرستادیم و در آنجا دکتری می گرفت و برمی گشت تا بتواند بعنوان عضو هیات علمی دانشگاه تدریس کند. اما الان بی نیاز از این کار هستیم و در سال جاری (۱۳۹۹) تعداد دانشجویانی که برای تحصیل در رشته های خاصی به خارج از کشور اعزام می شوند، زیر ۱۰۰ نفر است. از طرفی با احتساب رشته های علوم پزشکی، بیش از ۳۰ هزار دانشجو خارجی داریم که در دوره های تحصیلات تکمیلی دانشگاه های ایران تحصیل می کنند. البته عمدتاً از کشورهای همسایه هستند. به عبارت دیگر دانشگاه های ما برای دانشگاه های کشورهای همسایه، نیروی متخصص تربیت می کنند و این توفیق بسیار بزرگی است.
مرجعیت علمی کشور را در حوزه پژوهش جستجو کنیم
رحیمی در رابطه به اینکه آیا ایران می تواند بعنوان مرجعیت علمی در دنیا مطرح شود، اظهار داشت: ما باید مرجعیت علمی را در حوزه پژوهش جستجو نماییم. حدود ۲۵ سال قبل سوال بزرگ ما این بود که آیا زمانی که از آموزش عالی عبور می نماییم، می توانیم در دانشگاه های داخل تحقیقاتی نماییم که نتایج آن قابل عرضه در مجامع علمی معتبر و بین المللی باشد؟ پاسخ این سوال این است که در سال ۲۰۲۰ ما بیش از ۶۶ هزار سند علمی را در پایگاه های بین المللی به ثبت رساندیم و از این بابت رتبه ۱۵ را در دنیا داریم. البته طی سالهای اخیر وزارت علوم و کلاً نهادهای علمی به دنبال این نبودند که در کمیت بیفزایند چونکه پنج شش سال قبل انتقادی که به ایران می شد این بود که اصولاً این مقالات عمدتاً جنبه کمی دارد و در جنبه کیفی تهی است. خوشبختانه طی چهار سال قبل جزو پنج کشوری بودیم که بیشترین نرخ رشد کیفی مقالات را داشتیم و الان نیز در معتبرترین پایگاه بین المللی دنیا رتبه کیفی مقالات پژوهشگران ایرانی رتبه ۱۵ است.
وی افزود: از نظر مقالات پر استناد هم که نکته بسیار مهمی است، رتبه ایران در سطح بین المللی، ۱۲ است و در برخی از شاخه ها حتی به ۱۰ و زیر ۱۰ هم می رسد. و این معنایش آنست که در بعضی زمینه های دیگر ما دوشادوش دانشمندان و پژوهشگران برجسته دنیا پیش می رویم و اینجاست که مسیر مرجعیت علمی از آن می گذرد.
ماهواره ای که برخی کشورها به فضا فرستادند کجا تولید شده است؟
معاون پژوهش و فناوری وزارت عتف اظهار نمود: ما در میان کشورهای منطقه، مقام اول را از نظر توسعه علمی و فناوری داریم و از این منظر پیشرو هستیم و این مساله در چند دهه اخیر نیز با برنامه هایی که داشتیم اثبات شده است. فاکتورهای ما در حوزه توسعه فناورانه و توسعه نهادهای فناور بسیار قابل توجه بوده است. البته زیست بوم فناوری به خود عمل محدود نمی گردد. ما کشوری را در جنوب در ایران داریم که اخیراً هم تبلیغ کرد که این کشور ماهواره به مریخ پرتاب می کند. حال باید پرسید که این ماهواره کجا تولید شده است؟ دوم اینکه پرتاب گر آن کجا تولید شده است و از کجا پرتاب می شود؟ سوم اینکه ایستگاه های زمینی دریافت اطلاعات و کنترل کننده ماهواره کجاست و توسط چه شرکتی و یا چه کشوری تولید شده است؟ و چهارم اینکه کل این برنامه مدیریت کلانش بر عهده کیست؟ ما ماهواره های کوچک را که زیر صد کیلوگرم وزن دارند در مدار قرار می دهیم اما همه چیز آن بومی است یعنی ریشه در دانش فناوری خودمان دارد. ماهواره را به مفهوم واقعی خود طراحی می کنیم؛ تحلیل ریاضی علمی می نماییم بعد آنرا نمونه سازی می نماییم، تست می نماییم و پس از آن نمونه صنعتی استخراج می نماییم که در آن استانداردها را اعمال می نماییم و در نهایت به نمونه ای تبدیل می نماییم که قابل پرتاب و بهره گیری است. پس پشت مباحث علمی این ماهواره صدها دانشمند مجرب و همین طور جوانان متخصص وجود دارد.
رحیمی شعرباف اذعان کرد: ما می توانیم با یک کشور قرارداد ببندیم که یک ماهواره پانصد کیلویی برایمان بسازند و از آن بهره برداری نماییم اشکالی هم ندارد اما در این صورت ما فقط بهره بردار آن خواهیم بود؛ و این به مفهوم دست یافتن به دانش و فناوری بوی نیست. می خواهم بگویم خوشبختانه دانشی که در ایران ریشه دوانده است و فناوری که در حوزه های مختلف به تدریج ریشه می دواند کاملاً ایرانی است. بنا بر این هم است که در تحلیل ها نیز آمده است که گاهی اوقات که اسرائیل و آمریکا تهدید می کنند که چند سایت ایران را خواهند زد؛ خودشان هم معتقدند که چون تکنولوژی بومی شده است، تهدید و یا مورد هدف قرار دادن فایده ای ندارد.
توسعه فناوری های متکی به علم، وارد جریان زندگی مردم شده است
این استاد دانشگاه اشاره کرد: ما در سال ۱۳۸۲ برای نخستین بار بصورت مشخص و رسمی، مراکز رشد و پارک های علم و فناوری و همین طور مراکز کارآفرین و نوآور را تاسیس کردیم و وارد برنامه سوم توسعه کشور شدیم و از آن سال به بعد تابحال که تقریباً حدود ۱۷ سال قبل است، ۱۹۹ مرکز رشد رسمی داریم که در سرتاسر کشور در حال فعالیت هستند. وزارت علوم تاکید دارد که هر شهرستانی در کشور حتما باید یک مرکز رشدیافته داشته باشد. الان ۴۵ پارک علم و فناوری در سطح کشور داریم که میزبان حدود ۱۰ هزار واحد فناور هستند و حدود ۱۷۰۰ شرکت دانش بنیان است در این پارک ها فعالیت می نمایند. توجه کنید که در کل کشور ۵۷۰۰ شرکت دانش بنیان داریم. علاوه بر این در پارک ها و مراکز رشد، مراکز نوآوری و خلاقیت را داریم.
وی همین طور اظهار نمود: نکته خیلی مهمی است که چگونه یک جوان دانش آموخته که یک ایده کسب وکار عرضه نماید و آن ایده کسب وکار مطرح شده، مورد ارزیابی قرار می گیرد و طی فرآیندی منظم و برنامه ریزی شده به ایده هایی که امکان تبدیل شدن به یک کسب وکار رسمی دارند کمک می شود تا به یک کسب وکار رسمی و پس از آن به یک شرکت شرکت دانش بنیان تبدیل شوند. این مساله طی چند سال اخیر شتاب گرفته است و انشاءالله همان توفیقی که در حوزه پژوهشی پیدا کردیم و درخششی که در سطح بین المللی به دست آوردیم را در حوزه فناوری های متکی به علم نیز تا چهار پنج سال آینده به دست خواهیم آورد و این مساله یک جریان ملی شده و وارد زندگی مردم خواهد شد. فناوری دو رویه دارد یک رویه دانش فنی است و یک رویه بازار و نیاز و تقاضا که سبب توسعه سطح زندگی مردم است.
بنابر اعلام روابط عمومی وزارت علوم، معاون پژوهش و فناوری وزارت علوم، با اشاره به منویات مقام معظم رهبری در خصوص دست یافتن به مرجعیت علمی در منطقه و جهان بعنوان یک مزیت علمی، اظهار داشت: نخستین دانشگاهی که در دنیا تاسیس شد، دانشگاه جندی شاپور بود و این مساله را یونسکو هم اخیراً تائید کرد. یعنی ۱۶۰۰ سال قبل ایران به نحو گسترده و دیرپا به مرجعیت علمی دست پیدا کرده بود. ایران از قرن تقریباً سوم تا هفتم هشتم هجری یعنی حدود پنج قرن دانشمندانی داشته است که کارهایشان برای کل پژوهشگران دنیا مرجع بود. پس از آن دیگر متاسفانه ما هیچوقت در این سطح نبودیم. اگر بخواهیم پس از پیروزی انقلاب با این رشد علمی که داشتیم به مرجعیت علمی دست پیدا نماییم، اول باید شاگردی نماییم. می دانیم که بزرگترین دوران شاگردی در تمدن متعلق است به دوره اسلامی ما که حدود یک قرن ترجمه کردیم. یک قرن خواندیم و فهمیدیم یعنی بزرگترین یا طولانی ترین انتقال علم در دوره اسلامی صورت گرفت. الان نیز همان موضع را با شتاب بیشتر باید ادامه دهیم. یعنی به قول رهبر معظم انقلاب اول باید شاگردی نماییم و به این شاگردی افتخار نماییم اما ننگ آن زمانی است که همیشه شاگرد بمانیم.
منبع: هوا فضا
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب