نهمین كنفرانس الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت،
بخش كشاورزی فاقد فناوری مدیریت پایدار و افزایش بهره وری است
هوا فضا: دبیر اندیشكده آب، محیط زیست، امنیت غذایی و منابع طبیعی مركز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت اظهار داشت: بهره وری پایین و هزینه بالای تولید محصولات كشاورزی در كشور با وجود پرداخت یارانه های زیاد بخصوص در بخش انرژی و آب نشان داده است كشاورزان و بهره برداران هنوز از ابزار، دانش و تكنولوژی روز برای مدیریت پایدار و افزایش بهره وری از منابع و عوامل تولید برخوردار نیستند.
به گزارش هوا فضا به نقل از ایسنا، دکتر محمدحسن روزی طلب در سومین روز نهمین کنفرانس الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت که به صورت برخط برگزار شد، به تشریح مقاله خود با مبحث کشاورزی ایران، لزوم اصلاح وظایف و راهبردهای وزارت جهاد کشاورزی، دانشگاه ها و مؤسسات پژوهشی کشاورزی، پرداخت.
عضو هیات علمی سازمان تحقیقات و ترویج کشاورزی ایران اظهار داشت: کشاورزی ایران در آینده با چالش های بسیار مهم و اساسی بخصوص در ارتباط با محدودیت منابع آب، تخریب و آلودگی خاک و زیست بوم ها، تغییر اقلیم و گرم شدن کره زمین روبروست. بررسی تولید گندم کشور در سال های ۱۳۹۲ الی ۱۳۹۷ نشان داده است هنوز عملکرد گندم پایین است و امکان افزایش عملکرد این محصول با مدیریت بهینه مزارع و افزایش بهره وری از نهاده های تولید وجود دارد. مقایسه عملکرد سایر محصولات زراعی و باغی در ایران با برخی از کشورهای پیشرفته جهان هم نشان داده است که عملکرد این محصولات در ایران هنوز به مراتب کمتر است.
دبیر اندیشکده آب، محیط زیست، امنیت غذایی و منابع طبیعی، خاطرنشان کرد: بهره وری پایین و هزینه بالای تولید محصولات کشاورزی در کشور با وجود پرداخت یارانه های زیاد بخصوص در بخش انرژی و آب نشان داده است کشاورزان و بهره برداران آن هنوز از ابزار، دانش و تکنولوژی روز برای مدیریت پایدار و افزایش بهره وری از منابع و عوامل تولید برخوردار نیستند، این در شرایطی است که ایران به صورت نسبی دارای بیشترین تعداد دانشکده و موسسات پژوهشی و تعداد اعضاء هیات علمی و فارغ التحصیلان کشاورزی در جهان است و سالیانه هزاران دانشجو در رشته های مختلف علوم کشاورزی و منابع طبیعی در سطوح کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتر فارغ التحصیل می شوند که متاسفانه تعداد زیادی از آنان قادر به پیدا کردن شغل مناسب نیستند.
روزی طلب با اشاره به نقش کشاورزان و بهره برداران کوچک کشور در خوداتکایی و تأمین امنیت غذایی کشور، اظهار داشت:. سرشماری عمومی کشاورزی مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۳ نشان داده است که بخش مهمی از بهره برداران اراضی کشاورزی آبی و دیم کشور را کشاورزان خرد کمتر از ۵ هکتار زمین می سازند که حدود ۷۵ درصد کل بهره برداران و نزدیک به ۲۰ درصد کل اراضی کشاورزی کشور را به خود اختصاص داده اند. جمع واحدهای خرد و دهقانی که بین ۵ تا ۱۰ هکتار زمین دارند، حدود ۸۷ در صد کل بهره برداران کشاورزی کشور را شامل می شوند.
عضو هیات علمی سازمان تحقیقات و ترویج کشاورزی ایران افزود: این دو گروه واحد بهره بردار در مجموع حدود ۳۶ درصد کل اراضی کشاورزی کشور را در اختیار دارند. سرشماری فوق نشان داده است که گروه های بهره برداران شخصی کار و تجاری با بیشتر از ۱۰ هکتار زمین که حدود ۱۳ در صد کل بهره برداران را تشکیل می دادند، نزدیک به ۶۴ درصد کل اراضی کشاورزی کشور را به خود اختصاص می دادند. بر پایه نتایج آمار فوق تعداد بهره برداران اراضی کشاورزی کشور در سال زراعی ۹۳-۱۳۹۲ معادل حدود ۳.۳۶ میلیون واحد و میزان کل اراضی کشاورزی در چرخه تولید حدود ۱۶.۵ میلیون هکتار برآورد شده است.
وی ادامه داد: بر پایه آمار و اطلاعات وزارت جهاد کشاورزی، کل مساحت اراضی کشاورزی زیر کشت آبی و دیم در آن سال ۱۴.۲۸ میلیون هکتار و میزان تولید محصولات زراعی آبی و دیم حدود ۶۸ میلیون تن و کل تولیدات باغی حدود ۱۶ میلیون تن برآورد شد. بررسی های به عمل آمده نشان داده است از نظر تولید محصولات زراعی و باغی، واحدهای خرد و دهقانی حدود ۴/۵۰ در صد کل تولید ات زراعی و باغی را تولید کرده اند؛ ولی واحدهای شخصی کار و تجاری شامل کشت و صنعت ها با عنایت به در اختیار داشتن حدود ۶۴ درصد مساحت اراضی کشاورزی کشور تنها تولید حدود ۶/ ۴۹ درصد محصولات زراعی و باغی را به خود اختصاص داده اند.
دبیر اندیشکده آب، محیط زیست، امنیت غذایی و منابع طبیعی مرکز خاطرنشان کرد: این مورد نشان دهنده نقش بسیار مهم و اساسی واحدهای خرد و دهقانی در تأمین امنیت غذایی و خوداتکایی محصولات اساسی کشاورزی کشور و از سویی هم بهره وری پایین و تولید نامناسب بهره برداران واحدهای شخصی کار و تجاری دارای اراضی بزرگ تر و امکانات بیشتر می باشد که بایستی بدفت بررسی و در برنامه ریزی های توسعه و انتقال دانش و فناوری های مورد نیاز بخش کشاورزی مورد توجه خاص قرار گیرد.
روزی طلب خاطرنشان کرد: دخالت دولتها در بخش کشاورزی در عرصه تجارب جهانی و در کشورهای پیشرفته، خیلی کم رنگ بوده است. دولت ها صرفاً با سیاست گذاری، نظارت و تنظیم گری و تصویب قوانین لازم برای پشتیبانی از کشاورزان و فراهم کردن امکانات لازم برای توسعه صادرات و سرمایه گذاری در بخش کشاورزی و پشتیبانی از انجام پژوهش های مورد نیاز برای تولید فناوری های نوین به منظور تولید پایدار محصولات اساسی و بهره برداری صحیح از منابع تولید شامل آب، خاک، انرژی، ماشین آلات و... می پردازند.
عضو هیات علمی سازمان تحقیقات و ترویج کشاورزی ایران، اضافه کرد: اتحادیه و تشکل های کشاورزان دارای اختیارات زیاد برای فروش محصول و تأمین وسایل و نهادهای مورد نیاز خود شامل کود، بذر، سموم شمیایی، ماشین آلات و.... هستند و مورد حمایت دولت های ذیربط قرار دارند. در این کشورهای تولید به روز، واکسن های دام و طیور، سموم و مواد شیمیایی، تولیدکودهای کم مصرف، آلی و زیستی و... مورد نیاز کشاورزان توسط بخش خصوصی و طبق استاندادهای بین المللی انجام می شود و مسؤولیت کیفت کار را هم به عهده آنان قرار دارد.
وی تصریح کرد: در ایران هنوز قوانین و سیاست های لازم برای پشتیبانی از سرمایه گذاری بخش خصوصی به منظور انجام پژوهش و عرضه خدمات فنی و تخصصی در بخش های مختلف کشاورزی وجود ندارد. فقدان شرکت های خصوصی توانمند و کارآمد برای اصلاح و تولید بذر، نهال، دام، طیور مورد نیاز کشور طبق ضوابط بین المللی بسیار محسوس است. همان گونه که گفته شد هر ساله مبالغ زیادی ارز برای واردات بذور مورد نیاز محصولات زراعی، باغی و گلخانه ای کشور اختصاص می یابد. همینطور تا کنون شرکت های بزرگ و توانمند برای تولید کودها، سموم و آفت کش های نسل جدید و کم خطر برای تأمین سلامت غذا و حفظ محیط زیست طبق استانداردهای بین المللی وجود ندارد.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب