آثار زیانبار 2 فلز سنگین کاربردی در صنایع دریایی
محققان، نانو ذرات، میکرو پلاستیک، ترکیبات آلی پایدار چون آفت کش ها و حشره کش ها، محصولات شیمیایی مصرفی در منازل، آلودگی های دارویی و آنتی بیوتیک ها را از منابع آلوده کننده جدید و نوظهور می دانند و اعلام می کنند استفاده از نانو ذرات در سطح بحرانی و وخیم نرسیده است و لازم است تا اثبات عدم زبانبار بودن این ذرات، مصرف آن محدود شود.
به گزارش هوا فضا به نقل از ایسنا دکتر همیرا آگاه عضو هیات علمی پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی امروز در وبینار آلاینده های نوپدید و تبعات انسانی و محیط زیستی آن، عوامل تهدیدکننده آب ها را به ۴ دسته "بهره برداری زیاد از منابع زنده دریایی"، "تغییر و تخریب فیزیکی زیستگاه های دریایی و ساحلی"، "موجودات مهاجم" و "منابع آلوده کننده انسانی شامل بیولوژیکی، شیمیایی و فیزیکی" عنوان نمود.
وی با اشاره به اینکه بر مبنای مطالعات جهانی ۱۶ ترکیب آروماتیک از ترکیبات نفتی بعنوان آلاینده های سمی سرطان زا معرفی شده است، اظهار نمود: این ۱۶ ترکیب شامل فلزات سنگین سمی چون آرسنیک، کروم، نیکل، تالیوم، جیوه و کادمیوم هستند که بعضی از آنها چون جیوه دارای پایداری بسیار زیادی است.
آگاه به آلودگی های شیمیایی نوپدید اشاره نمود و اظهار داشت: نانو ذرات، میکرو پلاستیک، ترکیبات آلی پایدار چون آفت کش ها و حشره کش ها، محصولات شیمیایی مصرفی در منازل، آلودگی های دارویی و آنتی بیوتیک ها و هورمون ها، مواد رادیواکتیو، آنتی فولینگ، مواد مغذی و اتریفیکاسیون، بعضی از فلزات سنگین و محصولات تراریخته همچون این مواد آلاینده جدید هستند که احتیاج به پایش دائمی دارند.
این عضو هیات علمی پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی، افزود: علاوه بر آن مواد مشتق شده از مواد معدنی مانند جیوه (متیل جیوه) و قلع اثرات مخرب تا حد مرگ آبزیان را به دنبال دارند.
به قول وی در دسته بندی ها متیل جیوه پس از مواد رادیواکتیو قرار می گیرد و این ماده بر روی سیستم عصبی کودکان بخصوص بر روی جنین اثرات منفی دارد و قلع هم که به میزان زیاد در صنعت دریایی بعنوان ضد خزه از آن استفاده می شود، منجر به عدم زاد و ولد در ماهیان خواهد شد.
وی با اشاره به اینکه از سال ۱۹۹۰ با رشد تکنولوژی، اصطلاح آلاینده های نوظهور در دنیا مطرح و توجه جهانیان به آن جلب شد، تصریح کرد: آلاینده های جدید و آلاینده های نوپدید دو مقوله مهمی است که اخیرا وارد ادبیات محیط زیست شده اند. تفاوت این دو نوع آلاینده این است که آلاینده های جدید آلودگی های زیست محیطی است که اخیرا وارد محیط زیست شده اند، ولی آلاینده های نوپدید آلاینده هایی هستند که الزاما اخیرا وارد محیط زیست نشده اند، ولی تابحال پایش نشده اند.
آگاه، نمونه آلاینده های نوپدید را نانو ذرات دانست و اظهار نمود: از این نانو مواد به طوری وسیع در حوزه پزشکی و بهداشتی استفاده می شود. البته استفاده از مواد تازگی ندارد، بلکه در طول تاریخ بر اثر آتشسوزی و فعالیت آتشفشان ها، نانو ذرات وارد هوا می شده است و با رشد فناوری از نانو ذرات به میزان زیاد تولید و به میزان بالایی در محیط منتشر می شود.
این محقق پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی با اشاره به اینکه استفاده از نانو ذرات باعث ارتقای کیفیت محصولات تولیدی خواهد شد، اضافه کرد: از طرفی به علت ریز بودن این مواد و قابلیت نفوذ از راه منابع آبی و هوا وارد بدن و از راه گردش خون وارد سلول های بدن می شوند و ما اطلاعی از این که انباشت این مواد در سلول های بدن چه عوارضی دارند، در اختیار نداریم.
وی ضمن اشاره به استفاده از نانو مواد در تولید جوراب و لوازم بهداشتی و آرایشی، اظهار داشت: رایج ترین نانو ذرات استفاده شده نانو ذرات اکسید فلزی است که در محصولات بهداشت فردی مورد استفاده قرار می گیرند. نانو ذرات دی اکسید تیتانیوم (Tio۲) و نانو ذرات اکسید روی (ZNO) به علت مقاومت بالا در مقابل اشعه UV در صنعت آرایشی و در کرم های ضد آفتاب استفاده می شوند.
آگاه، نانو ذرات بر پایه کربن سیاه، اکسید سدیم برای سوخت دیزل و اکسید آهن را از دیگر نانو ذراتی نام برد که به صورت زیادی در صنعت استفاده می شوند و اظهار نمود: به اعتقاد محققان جهانی غلظت نانو مواد به سطح بحرانی نرسیده است، ولی احتیاج به پایش و بررسی در این حوزه داریم، ضمن آنکه در سمینار حفاظت محیط زیست و نانو تکنولوژی که در سال ۲۰۰۹ در اتریش برگزار شد، "سوزانا استارک" عضو اتحادیه اطلاعات مصرف کنندگان اعلام نمود که هنوز سوالات زیادی در مورد احتمال زیانبار بودن ذرات نانویی وجود دارد و تا وقتی که تأثیر واقعی نانو ذرات بر سلامت انسان ها مشخص نشده، نباید از نانو ذرات در بازار مصرفی جهان به صورت گسترده بهره برد.
وی با تکیه بر این که عرضه این گفته ها به معنای انکار قابلیت های علمی نانو فناوری نیست، تصریح کرد: ما احتیاج به مطالعه بیشتر بر روی این نانو مواد داریم.
آگاه ضمن اشاره به برخی مطالعات انجام شده در زمینه استفاده از نانو ذرات در حوزه پزشکی، اظهار داشت: بر طبق این مطالعات به نظر می آید سیستم های دارو رسانی تهیه شده توسط نانو ذرات، سبب بیماری های تحلیل برنده اعضا مانند آلزایمر، پارکینسون، ویلسون و التهاب می شوند.
وی به مطالعات دیگری در این حوزه که از جانب پژوهشگران ایرانی در سال ۲۰۱۸ انتشار یافته است، اشاره نمود و اظهار داشت: در این مطالعات ۱۶۳ مقاله مورد بررسی قرار گرفت و در آن اعلام گردید که نانو ذرات با ایجاد یون هایی، باعث سمیت غشای سلولی شده و با فعل و انفعالات فیزیکوشیمیایی در غشای سلولی، سلول های سرطانی را از بین می برند، ولی از طرفی این نانو ذرات با همین مکانیسم می توانند باعث سوراخ شدن غشای سایر سلول ها شده و سبب التهاب سلول ها و بافت ها، صدمه میتوکندری ها، به هم زدن تعادل انرژی سلولی شوند و در نهایت سبب اختلال در متابولیسم آنها و انتقال مواد به داخل و خارج از سلول ها شده و به DNA صدمه وارد کرده و باعث جهش زایی شوند.
این عضو هیات علمی پژوهشگاه ملی اقیانوس شناشی اضافه کرد: بر این اساس پیشنهاد می شود درباره داروهای تهیه شده بر پایه نانو فناوری در کنار اجرای طرح های پژوهشی، انجام تحقیقاتی در زمینه تأثیر سوء احتمالی این داروها بر انسان مورد حمایت قرار گیرد و تولید و عرضه محصولاتی با مصرف گسترده در جامعه تا تعیین دیدگاه مشخص از نحوه مقابله با آلودگی های ناشی از تجمع نانو ذرات در سلول ها محدود شود.
منبع: هوا فضا
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب