جدیدترین مطالعات محققان كشور در گفت وگو با هوا فضا اعلام شد
افزایش تعداد ناقلان و مبتلایان به كرونا در صورت عدم اجرای 3 راهكار كلیدی
هوا فضا: برمبنای مطالعات آماری یكی از شركت های دانش بنیان كه برمبنای تكنیك های یادگیری ماشین و مدل سازی های كامپیوتری انجام شده است، برمبنای سناریوی واقع بینانه رشد 14 درصدی در تعداد مبتلایان به كرونا را شاهد خواهیم بود و بعد از آن آمار مبتلایان به بازه 4000 مبتلای جدید در یك روز باز خواهد گشت و این پژوهشگران انجام تست های بیشتر، پرهیز از سفر كردن و رعایت رفتار مسوولانه را از راهكارهای كاهش ابتلای مردم به این ویروس نام می برند.
سروش ستاره، مجری طرح در گفت و گو با ایسنا، با بیان اینکه تهیه گزارش آماری از اپیدمی کرونا را از اسفندماه سال قبل آغاز کردیم، اضافه کرد: ما هر هفته و یا هر دو هفته یک دفعه این گزارش ها را منتشر کردیم و هم اکنون ۱۴ شماره از این گزارش تهیه شده است.
وی با بیان این که تهیه این گزارش ها بر پایه تکنیک های روز دنیا مانند یادگیری ماشین و هوش مصنوعی و شبیه سازی ذرات بوده است، اظهار نمود: در این مطالعات علاوه بر آنالیزی از وضع موجود شیوع، برمبنای سناریوهایی، پیش بینی هایی از وضعیت شیوع این بیماری در طولانی مدت و کوتاه مدت ارائه کردیم.
ستاره، با اشاره به اینکه در این گزارش ها پیشنهاداتی در زمینه کاهش اپیدمی نیز ارائه می شود، افزود: این پیشنهادات برمبنای بیانیه های سازمان بهداشت جهانی با عنوان "پاسخ راهبردی انسان در مقابله با بیماری های پاندمی" است.
این محقق داده های استفاده شده در این گزارش را آمارهای رسمی سازمان بهداشت جهانی و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ایران دانست و تصریح کرد: برمبنای ارزیابی های انجام شده دقت گزارش های ارائه شده از پاندمی کرونا در کشور بیش از ۹۰ درصد بوده است، ضمن آنکه موفق شدیم از ۱۵ تا ۲۳ فروردین ماه که گزارش شماره ۴ و ۵ ما انتشار یافته بود، پیک به وجود آمده در اواخر اردیبهشت و اویل خرداد ماه را دقیقا اعلام نماییم.
بگفته وی، در این گزارش اعلام شده بود که با توان ۶۶ درصد پیک این بیماری در کشور رخ خواهد داد که این امر صورت گرفت. پاندمی کووید-۱۹ اصلی ترین مشکل این روزهای جهان است و آنچه که ما با آن مواجه هستیم، نوعی مساله بهینه سازی است تا هزینه ناخوشایندی که کرونا بر جای می گذارد را کاهش دهیم.
ستاره با اشاره به تهیه تازه ترین گزارش آماری در این حوزه، اظهار داشت: تیم کرونای این شرکت دانش بنیان دانشگاه علوم پزشکی تهران بمنظور بررسی آماری این پاندمی، مبادرت به ارائه گزارش های آماری از وضعیت شیوع و پیشرفت این همه گیری کرده است.
وی افزود: این گزارش ها بوسیله تکنیک های به روز یادگیری ماشین (TSAF)، یادگیری آماری (Analysis Time Survival)، شبکه های عصبی (NARXNET/ NARNET) و شبیه سازی های کامپیوتری (شبیه سازی ذرات)، وضعیت شیوع و مرگ و میر به صورت کوتاه مدت (در هفته آتی) و طولانی مدت را برمبنای سناریوهایی بررسی نموده است.
ستاره تصریح کرد: در این گزارش های آماری تخمینی از تعداد ناقلین بیماری نیز ارائه می شود. این تخمین با استفاده از مدل مخفی مارکوف (HMM) انجام شده است و می تواند دید بسیار روشنی برای تصمیم گیری و کارهای میدانی درباب مقابله با کرونا، ترسیم نقشه حرارتی و همین طور پیش بینی زمان اختتام بیماری عرضه نماید.
جزئیات گزارش تهیه شده از طرف پژوهشگران دانشگاهی
بر طبق این گزارش آماری، بیماری کووید-۱۹ تا کنون ۴۳۰ هزار بیمار را در ایران و حدودا ۳۲ میلیون بیمار را در جهان مبتلا کرده است که از این تعداد در ایران نزدیک به ۲۵ هزار نفر و در جهان ۹۷۷ هزار نفر جان خودرا از دست داده اند.
در ایران، شیوع بیماری از 30 بهمن ماه سال قبل رسما اعلام گردید و تا کنون با پشت سر گذراندن دو موج اصلی در وضعیت نسبتا پایداری قرار دارد.
موج های اصلی بیماری از چهارمین روز سال نو و ۲۷ اردیبهشت ماه ۱۳۹۹ شروع شد.
وضعیت شیوع بیماری از ابتدا تا حال در مواجهه با سه نقطه گلوگاهی (Bottleneck)، "۱۴ خرداد"، "۲۷ اردیبهشت" و" ۲ شهریور ماه" ۹۹ قرار گرفته است. در این زمان ها به دلیل افزایش بیش از اندازه معمول تجمعات پتانسیل بروز پیک را داشته اند و ملزم رعایت پروتکل های بهداشتی منسجم تر و سختگیرانه تری هستند.
درصد کشندگی دقیق در این روزها حدود ۵.۶ درصد محاسبه شده است و بر این اساس از هر ۱۶ بیماری که دوره بیماری آنها تمام می شود، ۱۵ نفر بهبود یافته و متاسفانه یک نفر جان خودرا از دست می دهد.
طول دوره بیماری ۱۴ روز است که میانه آن یعنی در ۵ تا ۶ روز قرار دارد و بر این اساس بیش از نیمی از مبتلایان در بازه ۶ روزه از جامعه مبتلایان و بیماران با سرنوشت نامعلوم خارج می شوند.
در هفته گذشته، پیش بینی شده بود موج سوم بیماری به وقوع خواهد پیوست و آمار مبتلایان تا ۳۰۹۷ بیمار افزایش یابد که تا آستانه ۳۱۰۰ بیمار بالا رفت.
آنچه خواهیم دید
گزارش ها و پیش بینی های آماری (صرفا مبتنی بر الگوی همه گیری بیماری های تنفسی مانند سارس) حکایت از رشد آمارها در ایران و تثبیت و کاهش آمارها در جهان دارند.
نیمی از پیش بینی ها نیز حکایت از کاهش آمارها به بازه ۳ تا ۴ هزار بیمار دارند. اما در این دوره تاثیر عوامل انسانی و رفتار مردمی (مقصود از مردم آحاد مردم بعلاوه تصمیم گیری های موثر ) آن قدر زیاد است که پیش بینی های آماری ضریب اطمینان کمتری دارند.
باتوجه به آنچه که پیش بینی ها ارائه می دهند، سناریوهای جدیدی تعریف شد که به این شرح است:
مدل سازی TSAF برای ۱۰ روز آینده با تکنیک ARIMA
نیمی از iterationها حکایت از افزایش آمار مبتلایان و نیم دیگر حکایت از کاهش آمارها دارد
نتایج شبیه سازی ذرات بر پایه پارامترهای جامعه نظیر میزان تحرک مردم، تعداد برخوردها و طول دوره بیماری، مجموعه ضریب سرایت، نرخ مرگ و میر، شدت رعایت پروتکل های بهداشتی، اندازه جوامع و زیرجامعه ها نیز گواهی بر این مدعا هستند.
سناریوهای مختلف منتج از شبیه سازی ها و مدل سازی ها
برمبنای سناریوی خوشبینانه، آمار مبتلایان در هفته آینده ۳۰ درصد کاهش خواهد داشت. بر طبق این سناریو آمار مبتلایان جدید در حدود ۲۶۰۰ مبتلا در هر روز خواهد بود. برمبنای سناریوی واقع بینانه رشد ۱۴ درصد در تعداد مبتلایان را شاهد خواهیم بود و بعد از آن آمار مبتلایان به بازه ۴۰۰۰ مبتلای جدید در یک روز باز خواهد گشت.
در سناریوی بدبینانه آمار مبتلایان تا مرز ۵ هزار بیمار در هر روز افزایش خواهد یافت و پیک حال حاضر به مدت یک هفته دیگر فزون خواهد شد.
دقت شود که جامعه ناقلین فعال بیماری این روزها رشد زیادی داشته است و احتمال بروز بیماران بیشتر افزایش یافته است.
پیشنهادها برای کاهش تعداد مبتلایان
همانطور که پیش تر اشاره شد، با یک مسئله بهینه سازی مواجه هستیم و هدف همه ما کاهش خسارات ناشی از این بیماری در همه ابعاد اقتصادی، اجتماعی و از همه مهمتر جانی است. مفهومی به نام رفتار مسئولانه و رعایت رفتار مسئولانه می تواند راهگشای این مساله باشد. به این معنا که هر فرد در حیطه اختیارات و توانایی خود، بیشترین مراعات را انجام دهد.
برمبنای رفتار مسئولانه انجام هر کار غیرضروری که به انتشار بیشتر بیماری کمک نماید، باید انجام نشود و در صورت ضرورت منع شود. بر این اساس سازمان بهداشت جهانی برنامه ای را تحت عنوان Plan Response Strategic یا به اختصار SRP معرفی کرده است که راهگشای انسان در ایام مواجهه با یک همه گیری جهانی است.
پیشنهاداتی که با رویکرد آماری و با هدف کاهش پارامترهای مدل از طرف نگارندگان این گزارش ها پیشنهاد می شود، می تواند پتانسیل بیماری زایی و شیوع را آن قدر کم کند که وضعیت بیماری پایدار شده و بتوانیم بیماری را اختتام یافته بنامیم.
شفاف سازی و عرضه گسترده پروتکل های بهداشتی یکی از راهکارهای کاهش شیوع این بیماری است. دراین زمینه لازم است به افراد جامعه به صورت مشخص آموزش داده شود. نصب پوسترها و ارائه برنامه های آموزشی در چارچوب آزمون ها، آموزش های سمعی و بصری و غیره همچون این پیشنهادات است.
حتی الامکان سفر نروید!. همچون پیشنهاداتی که در SRP گنجانده شده است، منع هرگونه سفر غیرضروری است. بیماری در کشور مناطق مختف پتانسیل های مختلفی دارد و شیوع در هر منطقه با منطقه دیگر متفاوت می باشد. تعبیری از پتانسیل، این روزها به نام مناطق قرمز و زرد معروف شده است که البته روشن سازی معیاری که رنگ و Heatmap مناطق را تعریف می کنند و همین طور تفاوت اقدام ها در هر یک از مناطق با رنگ های مختلف نیز ضروری می باشد. به پیشنهاد سازمان بهداشت جهانی همه کشورها حتما باید مناطقی را سفید و سبز نگه دارند.
انجام تست تشخیصی بیشتر هم ضریب اطمینان آمارها را زیاد می کند و هم دید روشن تری برای تصمیم گیری به نهادهای تصمیم گیرنده می دهد. بعنوان مثال کشور آلمان با جمعیتی نزدیک به ایران، در اردیبهشت ماه قریب به ۳ برابر تست هایی که در ایران انجام شده بود، آزمایش کرونا انجام داده بود.
در رعایت پروتکل های بهداشتی باید دقت کرد که افراد ناقل نیز به خوبی می توانند بیماری را منتقل کنند و نشانه نداشتن فردی دلیل بر بی خطر بودن ارتباط با وی نیست. آمار زیاد ناقلین در هفته گذشته سبب پیک حال حاضر در مهر ماه شده است.
از طرف دیگر بالا بودن تعداد افراد جامعه ناقلین بسیار نویدبخش است. بنا بر سیاست های بهداشت و درمان بریتانیا، چنانچه ۷۰ درصد افراد جامعه ای نسبت به یک همه گیری ایمنی پیدا کنند، می توان سطحی از ابتلای گله ای را برای آن جامعه تعریف کرد. این نوع ایمنی اجتماعی می تواند دلیل محکمی برای به انتها رسیدن شیوع یک بیماری باشد.
منبع: هوا فضا
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب