امید تازه برای كنترل پیری سلولی با نانو فناوری
استفاده از نانو روبات ها در مبارزه با پیری
به گزارش هوا فضا، بدن انسان با گذر زمان گرفتار تغییرات زیادی می شود. یکی از مهم ترین این تغییرات، فرسودگی تدریجی سلول هاست و دانشمندان همواره به دنبال راه هایی برای کنترل یا کاهش سرعت این روند هستند. حالا به نظر می آید فناوری های نوظهور می توانند در این خصوص راهگشا باشند.
به گزارش هوا فضا به نقل از ایسنا، پیری سلولی یکی از پدیده های مهم و پیچیده زیستی است که در سالهای اخیر توجه دانشمندان بسیاری را به خود جلب کرده است. این فرایند به تغییراتی در عملکرد سلول ها منجر می شود که با افزایش سن، سلامت عمومی بدن را تحت تاثیر قرار می دهند. اختلالات ناشی از پیری سلولی نه تنها کیفیت زندگی را کم می کنند، بلکه زمینه ساز خیلی از بیماری های مزمن و خطرناک مانند سرطان، آلزایمر و بیماری های قلبی هم می شوند. از طرفی، با افزایش میانگین عمر افراد در جهان، احتیاج به درک بهتر این پدیده و یافتن روش هایی برای مداخله در آن بیشتر از گذشته احساس می شود.
پیری سلولی تحت تاثیر مجموعه ای از عوامل ژنتیکی، محیطی، و مولکولی رخ می دهد. یکی از علائم اصلی آن کوتاه شدن تلومرهاست؛ تلومرها در واقع پوشش هایی هستند که از انتهای DNA محافظت می کنند و با هر بار تقسیم سلولی کوتاه تر می شوند تا سر انجام سلول دیگر قادر به تقسیم نباشد. عوامل دیگر مانند استرس اکسیداتیو، التهاب مزمن، و صدمه های DNA هم در تسریع این روند نقش دارند. از آنجائیکه تغییر در عملکرد سلولی می تواند به بروز بیماری های متعدد منجر شود، دانشمندان در تلاش اند با کمک فناوری های پیشرفته، راهکارهایی برای جلوگیری یا درمان این صدمه ها بیابند.
در همین راستا، احمدرضا صفربخشایش و چهار نفر از همکارانش در گروه نانوفناوری پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تبریز، پژوهشی را با هدف بررسی نقش ابزارهای نانویی در تشخیص و درمان صدمه های در رابطه با پیری سلولی انجام دادند.
آن ها در این تحقیق به سراغ نانوروبات ها رفتند، یعنی ابزارهایی بسیار کوچک که قابلیت ورود به بدن انسان و تعامل مستقیم با سلول ها را دارند. هدف آنها، مرور پژوهش های انجام شده در این عرصه و بررسی توانایی های بالقوه این روبات های میکروسکوپی در مواجهه با روند پیری بود.
برای انجام این تحقیق، محققان از روش مروری استفاده کردند. آنها مقالات علمی انتشار یافته بین سالهای ۲۰۰۵ تا ۲۰۲۳ را در پایگاه های معتبری مانند PubMed و Google Scholar بررسی کردند. تمرکز اصلی آنها بر مقالاتی بود که به کاربرد نانوروبات ها در پزشکی، بخصوص در درمان و ترمیم سلولی مربوط می شدند. سپس اطلاعات استخراج شده را دسته بندی و تحلیل کردند تا روندها و الگوهای موجود را شناسایی و نتیجه گیری کنند.
نتایج این تحقیق نشان می دهند که نانوروبات ها می توانند در تشخیص و درمان بیماری های در رابطه با افزایش سن نقش مهمی ایفا کنند. این ابزارهای کوچک قادرند صدمه های سلولی را شناسایی و حتی ترمیم کنند. همچون توانایی های آنها میتوان به هدف گیری اشتباهات در ساختار پروتئین ها و صدمه های DNA اشاره نمود. همینطور نانوروبات ها می توانند داروها را مستقیماً به محل صدمه دیده منتقل کنند، در نتیجه عوارض جانبی درمان کاسته می شود.
علاوه بر این، نانوروبات ها می توانند رشد رگ های خونی جدید را تحریک کنند و به بازسازی بافت های صدمه دیده کمک کنند. آنها همینطور می توانند میزان اثربخشی دارو را در سلول های خاصی مانند سلول های سرطانی اندازه گیری کنند. این قابلیت ها نویدبخش آن هستند که در آینده، درمان های دقیق تر و مؤثرتری برای بیماری های وابسته به سن توسعه یابد. البته محققان تاکید می کنند که هنوز نگرانی هایی در رابطه با ایمنی این فناوری در بلند مدت وجود دارد.
با وجود اینکه استفاده از نانوروبات ها در پزشکی هنوز در مراحل اولیه توسعه است، این فناوری نوین قابلیت های قابل توجهی دارد. دارورسانی هدفمند، ترمیم سلولی، و تاثیر بر سیستم ایمنی تنها بخشی از مزایای آن است. باآنکه چالش هایی مانند احتمال ایجاد سمیت یا مسایل اخلاقی وجود دارد، اما با ادامه ی پژوهش ها، به اشتراک گذاری یافته ها، و همکاری بین محققان، صنعت و سیاست گذاران، میتوان به توسعه کاربردی تر و ایمن تر این فناوری امید داشت.
این پژوهش نشان داده است که سرمایه گذاری در حوزه نانوفناوری، بخصوص در درمان پیری سلولی، می تواند گام بلندی در بهبود سلامت و کیفیت زندگی انسان ها باشد.
مقاله علمی حاصل از این پژوهش، در فصلنامه «تصویر سلامت»، وابسته به مرکز تحقیقات مدیریت خدمات بهداشتی درمانی دانشگاه علوم پزشکی تبریز انتشار یافته است. نشریه ای که هدف آن ترویج دانش علمی در زمینه های در رابطه با سلامت و عرضه آخرین یافته های پژوهشی برای بهبود خدمات بهداشتی است.
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب