هوافضا- علوم هوا فضا
پژوهشی جدید درباره كاهش خلأ عملكرد گندم آبی

شناسایی عوامل موثر بر افزایش تولید گندم در مزارع ایران

شناسایی عوامل موثر بر افزایش تولید گندم در مزارع ایران

به گزارش هوا فضا، با افزایش جمعیت جهانی و احتیاج به تأمین غذا، یکی از چالش های اساسی امروز، افزایش تولید گندم است. این محصول حیاتی اهمیت بالای ی در امنیت غذایی دارد، اما موانع گوناگونی در راه بهبود تولید آن وجود دارد.



به گزارش هوا فضا به نقل از ایسنا، گندم بعنوان یکی از اصلی ترین منابع تغذیه بشر، تاثیر زیادی در تأمین امنیت غذایی دارد. پیشبینی ها نشان می دهند که تا سال ۲۰۵۰ تقاضا برای غذا به علت افزایش جمعیت بشدت افزایش خواهد یافت. برای پاسخ به این نیاز، تولید محصولات کشاورزی همچون گندم باید به میزان قابل توجهی افزایش یابد. در ایران، گندم بعنوان محصولی استراتژیک شناخته می شود، اما سطح عملکرد مزارع نسبت به ظرفیت بالقوه پایین تر است. این مورد ناشی از شکاف عملکردی میان تولید واقعی و تولید بالقوه گندم است. علل اصلی این شکاف، مدیریت ناکارآمد منابع و عدم بهینه سازی روش های کشت و آبیاری است که احتیاج به تحقیقات گسترده در این حوزه را ضروری می کند.

طبق آمار، ایران به صورت متوسط سالانه چندین میلیون تن گندم وارد می نماید که نشان دهنده عدم خودکفایی در تولید این محصول است. با عنایت به اهمیت اقتصادی و امنیتی گندم، کاهش وابستگی به واردات و افزایش بهره وری تولید داخلی یک لزوم ملی است. مطالعات نشان می دهند که با بهبود روش های مدیریتی و کاهش عوامل محدودکننده تولید، میتوان این شکاف را پر کرد و به سطح عملکرد بالاتری دست پیداکرد.

گروهی از محققان دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، به سرپرستی افشین سلطانی، استاد گروه زراعت دانشکده تولید گیاهی این دانشگاه، مطالعه ای برای شناسایی عوامل محدودکننده تولید گندم آبی در شهر جلین استان گلستان انجام داده اند. هدف این پژوهش بررسی خلاء عملکرد گندم و عرضه راهکارهایی برای افزایش بهره وری تولید این محصول بوده است.

این پژوهش در ۵۰ مزرعه گندم آبی طی سال زراعی ۱۴۰۰ انجام شد. محققان با بازدیدهای میدانی و گفتگو با کشاورزان، اطلاعات مختلفی از قبیل نوع و میزان کود، تاریخ کاشت، روش آبیاری، و مدیریت های زراعی را جمع آوری کردند. سپس با استفاده از تحلیل های آماری پیشرفته، رابطه میان عملکرد واقعی مزارع و عوامل مدیریتی مورد بررسی قرار گرفت.

نتایج نشان دادند که میانگین عملکرد گندم در این مزارع ۳۵۲۸ کیلوگرم در هکتار است، در حالیکه پتانسیل تولیدی این مزارع به ۶۶۸۸ کیلوگرم در هکتار می رسد. این اختلاف، که بعنوان «خلاء عملکرد» شناخته می شود، ناشی از مدیریت ناکارآمد منابع و عوامل محدودکننده تولید بوده است.

محققان دریافتند که برخی عوامل مانند مقدار کود سرک، تاریخ کاشت، و استفاده از قارچ کش ها تاثیر بسزایی در این شکاف عملکرد دارند.

به عنوان مثال، مصرف بهینه کود سرک و رعایت زمان مناسب برای کاشت، بیشترین تاثیر را بر افزایش عملکرد گندم داشته اند. علاوه بر این، استفاده از رقم گندم مناسب و مدیریت رطوبت خاک هم در کاهش خلاء عملکرد مؤثر بوده است. این عوامل اگر به درستی مدیریت شوند، می توانند بهره وری مزارع را تا ۳۰ درصد یا بیشتر بالا برند.

این یافته ها اهمیت ویژه ای در بهبود امنیت غذایی و کاهش وابستگی به واردات گندم دارند. با اجرای راهکارهای عرضه شده توسط این پژوهش، نه تنها میتوان عملکرد مزارع گندم را به سطح قابل توجهی ارتقا داد، بلکه در مدیریت منابع کشاورزی هم تحول ایجاد کرد.

بر این اساس، بهینه سازی مصرف آب و کود، کاهش ضایعات، و انتخاب ارقام مناسب همچون مواردی هستند که می توانند در سطح ملی مورد توجه قرار گیرند.

قابل ذکر است این پژوهش در فصلنامه «پژوهش های تولید گیاهی» وابسته به دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، انتشار یافته است. این نشریه به بررسی موضوعات در رابطه با کشاورزی و تولید پایدار می پردازد و نتایج تحقیقاتی عرضه شده در آن می تواند برای سیاست گذاران و کشاورزان راهگشا باشد.



1403/11/08
10:17:26
0.0 / 5
191
تگهای خبر: ناسا
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)

تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب
لطفا شما هم نظر دهید
= ۳ بعلاوه ۴
هوا فضا هوافضا