بررسی علمی یك پدیده رایج در بین جوانان
کراش احساساتی که در دل می ماند و به زبان نمی آید
به گزارش هوا فضا، رویارویی های احساسی در دوران جوانی، گاهی شکلی غیرمنتظره پیدا می کنند. علاقه پنهانی یا همان «کراش»، یکی از این اشکال است که ذهن خیلی از دانشجویان را به خود مشغول کرده است؛ بدون آن که رابطه ای شکل بگیرد یا حرفی زده شود.
به گزارش هوا فضا به نقل از ایسنا، روابط عاطفی در زندگی انسان ها همواره جایگاه مهمی داشته اند. حس صمیمیت، دوست داشتن و دوست داشته شدن، نه تنها نیازهای روانی فرد را تأمین می کنند، بلکه در سلامت روانی جامعه هم نقش ایفا می کنند. بخصوص در دوران جوانی و آغاز زندگی دانشجویی، تجربه های عاطفی پررنگ تر از گذشته می شوند. در همین زمان، خیلی از دانشجویان، با احساساتی مواجه می شوند که در دل نگه می دارند و جرات ابراز آنرا ندارند. این احساسات نه تنها بخشی از نیازهای هیجانی جوانان هستند، بلکه گاه در صورت عدم پاسخ یا تجربه شکست در روابط عاطفی، می توانند پیامدهایی مانند ناراحتی روانی، کاهش رضایت از زندگی، استرس و حتی افسردگی به دنبال داشته باشند.
از سوی دیگر، با گسترش شبکه های اجتماعی و فضای مجازی، تشکیل و ابراز احساسات هم تغییر یافته است. دیگر لازم نیست کسی مستقیماً علاقه خویش را بیان کند؛ می تواند آنرا در چارچوب پست یا پیام ناشناس در یک کانال مجازی مطرح کند. بخصوص در میان دانشجویان، اصطلاحاتی مثل «کراش» رایج شده اند. کراش در واقع نوعی شیفتگی یا علاقه موقتی نسبت به فردی است که معمولا شناخت زیادی از او نداریم و این علاقه هم اغلب ابراز نمی گردد. در خیلی از مواقع، این احساسات فقط در خیال باقی می مانند و فرد ترجیح می دهد آنرا پنهان نگه دارد؛ شاید از ترس رد شدن، شاید از خجالت یا ترس از تمسخر.
در چنین بستری، شهروز نعمتی، استاد گروه علوم تربیتی در دانشگاه تبریز، بهمراه دو تن از همکاران خود، تصمیم گرفتند تا این مورد را از زاویه ای علمی بررسی نمایند. آنها در چارچوب پژوهشی دانشگاهی به سراغ دانشجویان رفتند تا بفهمند چرا این احساسات پنهان شکل می گیرند و چه عواملی سبب می شوند که جوانان ترجیح بدهند علاقه خویش را به شکل غیرمستقیم و در فضای مجازی ابراز کنند.
برای اجرای این پژوهش، محققان از روش کیفی و مصاحبه های نیمه ساختار یافته استفاده کردند. آنها با ۲۰ دانشجوی دانشگاه تبریز مصاحبه کردند. مصاحبه ها تا زمانی ادامه یافت که پاسخ ها به مرحله ای رسید که اطلاعات جدیدی عرضه نمی دادند و اصطلاحاً «اشباع نظری» بدست آمد. در مرحله بعد، اطلاعات جمع آوری شده، بررسی و دسته بندی شد.
یافته های این مطالعه نشان دادند که علل زیادی پشت انتخاب کراش بعنوان نوعی ارتباط عاطفی پنهان وجود دارد. بعضی از این علل به خصوصیت های روانی افراد برمی گردد، مثل خجالتی بودن، کمبود اعتماد به نفس یا تمایل به دیده شدن. بعضی دیگر به عوامل اجتماعی مربوط می شود؛ مثل طرد شدن از جانب دوستان، فشار گروهی، یا نداشتن مهارت های موردنیاز برای شروع یک رابطه.
در کنار این عوامل، نگرانی از تحقیر شدن یا تبدیل شدن به سوژه تمسخر هم سبب می شود که دانشجویان، بخصوص دختران، علاقه خویش را مستقیم بیان نکنند و ترجیح دهند آنرا در چارچوب پیام های ناشناس در کانال های مجازی ابراز کنند. این مساله ریشه در فرهنگ و باورهای سنتی دارد. برخی دختران در مصاحبه ها گفته اند که ابراز علاقه مستقیم، نوعی جدی گرفتن مبحث و حتی گامی به سمت ازدواج تلقی می شود، در حالیکه در مورد کراش چنین قصدی ندارند.
نکته جالب در یافته های پژوهش این بود که شبکه های اجتماعی با امکان ناشناس بودن، بستری فراهم نموده اند که افراد بدون ترس از قضاوت، احساسات خویش را ابراز کنند. البته این ناشناس بودن خود می تواند به شکلی بی هویتی و دور شدن از روابط واقعی منجر شود. به بیان دیگر، باآنکه فضاهای مجازی ابزار مناسبی برای بیان علاقه بدون استرس هستند، اما امکان دارد سبب شوند روابط انسانی عمق لازم را نداشته باشند یا اصلاً هیچ رابطه ای شکل نگیرد.
پژوهش فوق همینطور نشان داد که کراش زدن در بعضی موارد می تواند نشانه تنهایی باشد. باآنکه اینترنت می تواند ابزار خوبی برای رفع احساس تنهایی باشد، اما روابط شکل گرفته در این فضاها اغلب سطحی اند و جایگزین صمیمیت های واقعی نمی شوند. درواقع، بین تنهایی و استفاده زیاد از فضای مجازی یک ارتباط دوطرفه وجود دارد.
در نهایت، محققان تاکید کرده اند که برای کاهش صدمه های روانی ناشی از این نوع روابط پنهان، ضروری است آموزش هایی برای افزایش مهارت های ارتباطی جوانان عرضه شود. ایجاد فضای امن برای گفتگو و ارتقاء توانمندی های اجتماعی می تواند به کاهش این پدیده و افزایش کیفیت روابط عاطفی در دنیای واقعی کمک نماید.
این یافته های علمی پژوهشی در فصلنامه «پژوهش های نوین روان شناختی»، وابسته به دانشگاه تبریز، انتشار یافته است. این نشریه به انتشار مطالعات نوین در حوزه روانشناسی و علوم تربیتی می پردازد.
منبع: aero-space.ir
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب